
Obsesif kompulsif bozukluk (OKB), halk arasında takıntı hastalığı olarak da bilinen bir hastalıktır. OKB'li kişilerin temel olarak nitelendirilebilecek özellikleri arasında tekrarlayan ve kişiyi rahatsız eden düşüncelerin kişinin zihninde sürekli olarak tekrar etmesidir. Kişi, bu tekrar eden düşüncelerden dolayı kendini çok rahatsız hisseder ve bazı obsesyonların içeriğine göre suçluluk duyabilir. Bu sebeplerden dolayı kişi düşüncelerini bastırmaya çalışır, ancak kişi düşüncelerini bastırmaya çalıştıkça bu düşünceler daha çok ortaya çıkmaya başlar.
Obsesyonların içeriği çok çeşitli olabilir; bunlar arasında dini, cinsel, biriktirme, temizlik, saldırganlık gibi obsesyonlar örnek verilebilir. Kişinin sürekli olarak istem dışı bir şekilde bu obsesyonları (takıntıları) yaşaması, kişiyi ciddi derecede suçlu ve çaresiz hissettirerek kişi kendisini içinden çıkamadığı bir kısır döngüde bulur.
Bazen kişide bu obsesyonlara eşlik eden kompulsif (takıntılı düşüncelerin üstesinden gelmek için uygulanan eylemler) davranışları olabilir. Örnek olarak, sürekli hijyenik kalmak gerektiği düşüncesiyle herhangi bir yüzeye elini sürdüğü zaman elinin kirlendiğini düşünen birisi, yani temizlik ile ilgili obsesyonları olan birisi, bir kişiyle el sıkıştıktan sonra elinin kirlendiğini düşünüp bu takıntılı düşüncenin üstesinden gelmek için elini yıkama davranışında bulunabilir. Ancak bu kompulsif davranışlar kişiyi anlık olarak rahatlatsa da problemin kaynağını pekiştirerek kısır döngünün devam etmesini sağlar.
OKB tedavisinde kullanılan bir takım yöntemler şunlardır:
Psikoterapi: Psikoterapi, OKB'nin en etkili tedavi yöntemlerinden biridir. Psikoterapi, obsesyonların ve kompulsiyonların altında yatan düşünce kalıplarını ve inançları tanımlamaya ve değiştirmeye yardımcı olur. Terapi, teşvik etmeye dayalı tedavi adı verilen bir alt bileşeni içerir. Bu tedavi, kişinin korktuğu veya endişelendiği durumlara maruz kalmasını ve bu durumlarla ilişkilendirilen kompulsif davranışları önlemesini içerir.
İlaç Tedavisi: OKB semptomlarını hafifletmek için antidepresan ilaçlar kullanılabilmektedir. Özellikle selektif serotonin geri alım inhibitörleri (SSRI'lar) OKB tedavisinde etkilidir. Bu ilaçlar, serotonin düzeylerini düzenleyerek obsesyon ve kompulsiyonların şiddetini azaltabilirler.
Psikoterapi ve Aile Terapisi: Psikoterapi, OKB'yi yönetmede ve semptomların azaltılmasında yardımcı olabilir. Terapist, hastanın obsesyonları ve kompulsiyonları ile başa çıkma becerilerini geliştirmesine rehberlik eder. Aile terapisi, aile üyelerini hastanın tedavisine dahil etmeyi amaçlar ve aile içindeki destek sistemini güçlendirmeyi hedefler.
#kayseripsikolog
kayseri psikolog