Bilim tarihi, sanat tarihi ve şimdi içerisinde yaşadığımız teknoloji çağında görmüş olduğumuz gelişmeler, geçmişten bu yana birikimsel bir şekilde gelen çalışma ve bilgiyi kullanmanın ürünüdür. Her inşa edilen düzen, beraberinde bir şart olarak kararlılığı ve istikrarı getirir. Dünya tarihini incelediğimiz zaman, sistematik çalışmayan fakat bir anda çok güzel çalışmalara imza atan kimse yoktur. Çünkü başarının ve gelişimin anahtar noktası, istikrarlı bir emekten geçer.
Peki, bu istikrarlı emeği kaç kişi sağlayabilmektedir? Aslında birçok kişi kendi hayatında bu eksikliğin farkındadır. İstikrarlı emek kolay bir şey değildir. İnsan planlamasını yapmasına rağmen, o sürekliliği bazen sağlayamaz. Özellikle bu durum günümüzde daha da sıkıntılıdır çünkü içinde bulunduğumuz sürat çağı ve dijitalleşme o kadar hızlıdır ki artık hem hiçbir şeye sabrımız kalmamıştır hem de dikkatimiz son derece hızlı dağılmaya başlamıştır.
İnsanın irade ve süreklilik konusunda yapısını incelediğimiz zaman, dikkatimizi çeken en önemli noktalardan birisi de insanın dağılmaya çok müsait bir canlı olduğudur. Dikkati sürekli toplamak, her gün yılmadan ilerlemek gerçekten zordur fakat imkânsız değildir. İmkânsızlıklar zihnimizde olduğu sürece vardırlar; bunu unutmayalım.
Bununla birlikte adımlarımızı zorlanmadan atabilmemiz için, varlığımızın yapısını da iyi tanımamız gerekir. Çünkü insan, yapı gereği bazı davranışlarının istikrarlı olmasını düşüncesinden ziyade, tutku ve duygularıyla sağlar. Bu, düşüncenin tamamen gereksiz olduğu anlamına gelmez. Düşünceler, mantık aracılığıyla yönergemizi ve planlarımızı belirlemede rehberlerdir fakat belirlenen düşüncelerin uzun süreçler boyunca devam etmesini sağlayan şey, o fikre adanmışlığımızı belirleyen duygulardır. Duyguların doğru kullanımı, duygular ile fikirlerin kaynaşmasını sağlar.
Duyguların gücünü hepimiz kendi hayatımızdan bir örnekle çok daha iyi anlayabiliriz. Örneğin, anılarımızı düşünelim. Bazı anılarımız çok belirgindir, sık sık hatırlarız. Bazı anılarımızı ise neredeyse hiç hatırlamayız. Aslında incelediğimiz zaman, ikisi de düşünce ile ilgili bir süreç ve geçmişte yaşanan hadiselerdir. Fakat sık sık hatırladığımız anı ile derin bir duygusal bağımız var; neredeyse hiç hatırlamadığımız anılarımızla da duygusal bağımız çok azdır.
Bu bakımdan, varlığımızın bu yapısını tanıyıp bir konuda irademizi geliştirmek istediğimiz zaman bizi bu düşüncelerimize bağlayan duygularımız nelerdir? Önce bunları tespit edip, sonra bu duyguları daha da perçinleyip fikirlerimize daha güçlü tutunma yolunu açmalıyız.
İradeyi geliştirmeye bu şekilde başlayıp, iradenin de bir kas gibi olduğunu unutmamamız gerekir. Bu kası çalıştırmalı ve daha da büyütmeliyiz.
Bu bahsedilen hususlar, iradeyi geliştirmede kullanılabilecek en temel yöntemdir. Bununla birlikte, uygulanabilecek başka bazı yöntemler de vardır.
1.Hedef Belirleme ve Planlama
• Net Hedefler Belirleyin: Belirgin ve ulaşılabilir hedefler, iradenizi odaklamanıza yardımcı olur. Örneğin, "Daha sağlıklı yaşamak" yerine "Haftada 3 gün spor yapacağım" gibi somut bir hedef belirleyin.
• Adım Adım İlerleyin: Büyük hedefleri küçük ve yönetilebilir adımlara bölün. Bu, ilerlemenizi takip etmeyi kolaylaştırır ve motivasyon sağlar.
2. Alışkanlıklarınızı Güçlendirin
• Küçük Başlangıçlar Yapın: İradenizi güçlendirmek için günlük küçük alışkanlıklar geliştirin, örneğin, her sabah 15 dakika okuma yapmak.
• Rutin Oluşturun: Tutarlı bir rutin, irade kullanımını otomatik hale getirerek sizi yormadan hedeflerinize ilerlemenizi sağlar.
3. Dikkat Dağıtan Unsurları Azaltın
• Çevreyi Düzenleyin: Dikkatinizi dağıtan unsurları ortadan kaldırın. Örneğin, çalışırken telefonunuzu sessize alın veya başka bir odaya koyun.
• Dürtülerinizi Yönetmeyi Öğrenin: Duygusal ya da anlık isteklerinizle başa çıkmayı öğrenmek iradenizi güçlendirebilir. "10 saniye kuralı" uygulayarak, bir karar vermeden önce 10 saniye bekleyebilirsiniz.
4. Zihinsel ve Fiziksel Sağlığa Önem Verin
• Dengeli Beslenin: Düşük enerji seviyeleri iradeyi olumsuz etkileyebilir. Dengeli ve düzenli beslenmek iradenizi destekler.
• Uyku Düzenine Dikkat Edin: Yeterli uyku almak, beyninizin irade ile ilgili bölümlerini dinlendirir ve güçlendirir.
• Stres Yönetimi: Stres, iradenizi zayıflatabilir. Meditasyon, derin nefes alma gibi stres yönetim tekniklerini deneyebilirsiniz.
5. Pozitif Düşünce ve Kendine İnanma
• Olumlu Kendilik Konuşması: Kendinize "Ben bunu başarabilirim" gibi motive edici sözler söylemek, irade gücünüzü artırır.
• Başarıları Kutlayın: Küçük başarılarınızı kutlamak, motivasyonunuzu yüksek tutar ve devam etme isteği yaratır.
6. İrade Kasını Güçlendirme
• Pratik Yapın: İrade, bir kas gibi çalışır. Ne kadar çok kullanırsanız o kadar güçlenir. Her gün küçük meydan okumalar belirleyerek kendinizi zorlayabilirsiniz.
• Kendinize Meydan Okuyun: Örneğin, gün boyunca belirli bir süre sosyal medya kullanmamayı deneyin.
#psikolog
#kayseripsikolog
